İNTİHAR

İlk konumuzu intihar olarak seçmemdeki amaç günümüz toplumumuzda bireylerin yaşamla başa çıkma güçlerinin gittikçe azalması ve bir çıkış yolu olarak intiharı seçmeleridir. Özellikle gençlerimiz son zamanlarda gerek içlerinde bulundukları gelişim dönemi özellikleri gerekse toplumsal sıkıntılar nedeniyle daha kolay çaresizliğe düşerek intiharı bir çözüm olarak düşünebilmektedirler. Hayatın zorlukları karşısında bazen savaşmak yerine pes etmeyi tercih etmektedirler.

Bu konu da biz eğitimcilere düşen görev konunun hassasiyetini göz önünde tutarak çevremizdeki gençlerin ihtiyaç duydukları anda onları yanında olduğumuzu hissettirmektir.Zaten bunu başardığımız zaman problemi daha en başından ortadan kaldırmış olacağız.

ÖZKIYIM NASIL ÖNLENİR?

Halk içinde intiharın önlenemeyeceğine dair bir kanı vardır. Aslında uygun tekniklerle bu önlenebilir:

S : Sor

İ : İkna et

Y : Yönlendir

Bu tekniği uygulamak ve öğrenmek çok kolaydır. Bu tekniği öğrenen çoğu kişi; insanların kendi yaşamlarını kurtarmalarına yardımcı olacaktır.

Araştırmacılar intihar girişimi olan kişilerin büyük kısmının ilk önce bazı sinyaller verdiğini göstermiştir. Biz bu konuda bir şeyler yapmamız gerektiğinde sıklıkla gönülsüz oluruz. Bazen ölüm düşüncesinin korkutuculuğu nedeniyle, kişinin intihar edebileceğini inkar ederiz. İnkarla başa çıkmak en önemli basamaktır.

İntihar düşüncesi olan kişiler normal dışı insanlar değillerdir. Sadece problemlerinin tek bir çözümü olduğunu düşünürler. Bizim yapmak zorunda olduğumuz şey, onlara diğer çözümlerin olduğunun farkında olmalarını sağlamaktır.

SİY’ den önce, tanımak zorunda olacağımız İntiharın uyarıcı belirtileri şunlardır:

Direkt Sözel İpuçları

        “Kendimi öldürmeye karar verdim”

        “Keşke ölseydim”

        “İntihar edeceğim”

 Bir şeyler değişmezse kendimi öldüreceğim”

Dolaysız veya kodlu sözel ipuçları

        “yaşamaktan yoruldum”

        “Yaşama devam etmek için sebep ne ki”

        “Bensiz ailem daha iyi olacaktır”

        “Ölsem kimin umurunda”

        “Hiçbir yerde istenmiyorum”

        “kimsenin bana ihtiyacı yok”

Davranışsal ipuçları

 Vücudunu tıbbi bir kuruma bağışlama

 Silah satın alma

 Hap biriktirme

Durumsal İpuçları

 Ani terk etme veya beklenmedik ayrılık

 Yakın birinin ölümü (özellikle intihar ile)

 Ölümcül bir hastalık tanısı alma

 Büyük maddi (parasal) kayıp

Depresif bir kişideki beklenmedik mutluluk intihar sinyali olabilir

Ölebilme arzusu tedavi edilmemiş depresyonun sık bir semptomudur. Depresyon kişinin enerjisini ve amaçlarını tükettiği için, bazen depresif kişi intihar planını işlerliğe sokacak gücü kendisinde bulamaz. Sonuçta kişi intihar planın uygulamaya başladığında bu enerjiyi kendisinde bulup bu planını gerçekleştirebilir, Bu nedenle intihar öncesi neşe dolu sessizlik olur. Bu görünüşteki ani değişiklik SİY’i uygulamak için uygun bir zamandır.

İntihar niyetinde olan birisi var ise, Onu dizginleyin

Kişilerin yaşama son vermesini önleyen psikolojik barierler vardır. Bu intihar düşüncesi olan kişilerin son direnç duvarlarıdır. Birisinin intihar niyeti var ise, onu dizginleyin. Bu duvarları yıkmaya çalışın.

İntiharı önlemenin ilk basamağı soru sormadır İntihar düşüncesi olan kişiyle yalnız olun veya özel bir ortam oluşturun, ve sorular sorun. Kalabalık mekanlar bunu yapmak için en kötü yerlerdir. Kişinin sıkıntılarını bilmeye yönelik sorular sorun. Sorular şu tip olabilir; “ son zamanlarda mutsuz musun?” “Son zamanlarda uyusam da keşke uyanmasam diye arzular mısın?” veya direkt olarak “yaşamını sonlandırmayı düşünüyor musun?”

İntihar ile ilişkili soru sormak intihar riskini artırmaz

Bu tip sorulara “evet” cevabı verme sıklıkla kişiyi rahatlatır. Onu kötüleştirmez, tersine daha iyi hissetmesini sağlar. Bunları sormanız kişinin sorununu çözümlemede sorumluluk almanızı gerektirir.

Soru sorduktan sonra dinlemek zorundasınız.

Problemleri dinlemek, intihar düşüncesini yok edebilir.

Dinlemek bir insanın diğerine verebileceği en büyük hediyedir. Öğüt vermek kolay, çabuk, ucuz ve yanlış bir yoldur. Dinlemek zaman alıcı, sabır gerektiren, cesaret gerektiren, fakat her zaman doğru bir yoldur. Dinlerken bütünüyle dikkatinizi verin ve müdahale etmeyin. Yargılamayın veya kınamayın. Dinlemek intihar düşüncesini çözümleyebilir.

İkinci basamak yardım alması için bireyi ikna etmek

İkna etmenin amacı, kişinin yardım almak için “evet” cevabı almaya yöneliktir. Aşağıdaki soruları sorun; “bir danışmana (psikiyatrist, psikolog v.s) benle birlikte gelir misin?”, “Sana yardım için bir randevu almama izin verir misin?..””Bana söz verir misin ....?”

Bazen kişi yardım almak konusunda aynı fikirde olur veya yardım alma fikrine direnç gösterebilir. O zaman “intihar yapmayacağına dair anlaşma” yapabilir, veya yardım alıncaya dek kendine zarar vermeyeceğine dair söz alabilirsiniz. Çünkü söz vermek yardımcı olacaktır.

Eğer kişiden söz alamazsanız, bir profesyonele mutlaka müracaat edin.

 Kişiye intihar den başka daha iyi çözüm yolları olduğunu hatırlatın.

 İntihar eyleminin çözümünden ziyade, problemlerin çözümü üzerine odaklaşın.

 Kişinin acı çektiği gerçeğini kabullenin ve alternatifler önerin.

 Hangi yolla olursa olsun hastaya umut aşılayın.

Bu arada hastanın intihar için kullanabileceği ateşli silahları, araba anahtarlarını, ilaçlar ve diğer aletleri ortadan kaldırın.

Son basamak yönlendirmek

Yardım almak için kişilere müracaat edin. Birlikte gidin. Uygun profesyonel desteğini sağlayın. Bir yere müracaat ettiniz diye, sadakatsiz olacağınız konusunda endişelenmeyin, siz sadece yaşamını kurtarmaya çalışıyorsunuz.